HEMA adverteert de laatste weken met fietsbroekjes. Een korte legging, niet een fietsbroekje met zeem.Tot twee keer toe viel de folder in de bus en waren de broekjes in de vestiging in Vlissingen diezelfde dag uitverkocht. De verkoopster zei dat ik ze gemakkelijk online kon bestellen en ze in bijna alle andere vestigingen nog kan kopen, mocht ik binnenkort buiten Zeeland komen.
En vreemd genoeg heeft dit alles – echt alles – te maken met samenwerken.
Windkracht: ik vertoon ander gedrag in Zeeland
In december 2020 verhuisde ik van Utrecht naar Vlissingen en dat heeft mijn gedrag veranderd. Ik heb ineens behoefte aan fietsbroekjes.
Tot dat moment kocht ik de fietsbroekjes zonder zeem voor de sportlessen op school en de fietsbroekjes met zeem om in te fietsen. Dat klinkt voor de meeste van ons bekend denk ik.
Zo’n half jaar na de verhuizing was een vriend met zijn dochter op bezoek in ons nieuwe huis. Ik vroeg haar of ze een groot deel van mijn rokjes mee wilde nemen voor haar of haar moeder, omdat ik ze toch niet meer droeg. Alle rokken die niet strak naar beneden staan of langer zijn dan ‘net over de knie’ wapperen namelijk omhoog op de boulevard, in de binnenstad of op een willekeurige straathoek. Ze vond het zonde om alles weg te geven en zei “dan doe je er toch gewoon een fietsbroekje onder?”
Voor dat “gewoon” halverwege de zin maakte dat ik het heel dom vond dat ik die oplossing nog niet had gezien.
Voor haar is dit een oplossing om in haar rokken naar school te fietsen. Voor mij blijkt het de perfecte oplossing om ondanks de Zeeuwse wind, allerlei rokken te dragen en nooit in mijn ondergoed te staan. Of in ieder geval niet door de wind.
Het boek “Samenwerken: de essentie”
“Samenwerken: De essentie” is geschreven door Eric Westra. In het boek ligt de nadruk op de dynamiek van samenwerking. Wat mist er als de samenwerking niet vlot loopt? Aan welke knoppen kun je draaien? Hoe kun je de onderlinge communicatie bevorderen? De schrijver geeft handvatten om samen met je team gezamenlijke doelen te stellen en deze succesvol te behalen.
Mijn reden om dit boek te lezen was een interesse in het werk van Eric Westra. Hij is organisatiepsycholoog, teamcoach, trainer en organisatieadviseur. Rollen die ik ook wil hebben gehad als ik later groot ben, maar dan binnen het projectmanagement. Ik had bovendien een hele gerichte reden om het boek nu te lezen, omdat ik werk aan het opzetten van een nieuwe samenwerkingsvorm binnen een gemeentelijke organsiatie.
De basis van het systeem dat Eric Westra beschrijft, is mijn rokjes in de Zeeuwse wind: doordat de context verandert, verandert ons gedrag.
- De context verandert: ik verhuis van een grote stad in het middag van Nederland naar een hele kleine stad waar het strand en het centrum in elkaar doorlopen.
- Mijn behoefte verandert: ik wil niet in mijn ondergrond op straat staan. Oh… dat was eigenlijk al zo. Voor het gesprek met de slimme dame, was mijn behoefte verandert van fladderende rokjes naar kokerrokken en lange rokken.
- Mijn belang verandert: Sinds het gesprek met de slimme dame heb ik een enorm belang bij de verkoop van fietsbroeken (zonder zeem) in de binnenstad van Vlissingen. Specifieker: ik heb een belang bij de verkoop van zwarte fietsbroeken zonder zeem en zonder poespas, van gewoon normaal katoen die er niet heel leuk uit hoeven te zien.
- Het gevolg is dat mijn gedrag verandert: In eerste instantie was mijn gedragsverandering gericht op het weggeven van kleding, inmiddels is er een hebberigheid als H&M of HEMA de fietsbroekjes weer in de rekken heeft.
Wat je hier ziet gebeuren is dat ik alleen tot deze focus op fietsbroekjes ben gekomen, doordat ik het gesprek aanging. Waar ik dacht in te spelen op de behoefte van de slimme dame, kreeg ik door het gesprekje inzicht in mijn eigen kansen en behoeftes. Dat is wat er kan gebeuren in samenwerkingen! Door een gesprek aan te gaan, ontdekken we elkaars behoeftes. En dat is de eerste stap in het verbeteren van de samenwerking. Voor alle vervolgstappen raad ik je aan het boek te lezen.
Hoe werk dat in een projectteam? En welke rol heb jij als projectmanager?
Als interim projectmanager kom ik altijd in groepen van mensen die al eerder hebben samengewerkt, soms zelfs al als team. De meest voorkomende situatie is dat het team al jaren samenwerkt in verschillende projecten en op 1 van die projecten de projectleider wordt gewisseld met… mij!
Als ik start met een (voor mij) nieuw projectteam, begin ik met individuele gesprekken. Ik wil iets weten over de personen, de samenwerking en het project. Het moment in dat gesprek dat meestal niet wordt onthouden, maar voor mij heel belangrijk is, is mijn vraag naar behoeftes.
De behoeftes liggen de ene keer bij het meer weten over die nieuwe projectleider die ineens voor ze zit, de andere keer bij persoonlijke behoeftes of teambehoeftes.
Een voorbeeld: een teamlid gaf eens aan dat hij graag een andere functie in de organisatie zou hebben, maar hij was afgewezen vanwege een gebrek aan ervaring. Door een beetje door te vragen bleek dat een van de gebreken was dat hij nog niet sprak voor volle zalen. Elke kans die zich voordeed in het project om dat te oefenen hebben we aangegrepen. Gesprekken met omwonenden: ga mee! Bewonersavonden: jij presenteert het plan! Raadsvergaderingen: kom naast mij en de wethouder zitten! We werkten aan vaardigheden en de zichtbaarheid daarvan.
De behoefte kan ook liggen in stabiliteit in een organisatie die reorganiseert. In inhoudelijke kennis als het project gaat over iets wat we niet eerder deden. In rugdekking als meer lef nodig is dan veilig voelt. Er kan heel veel in de veiligheid van een projectteam.
